Wskazania do endoprotezoplastyki stawu biodrowego
Ortopedzi stosują dwie strategie ustalania wskazań do endoprotezoplastyki stawu biodrowego:
- strategia klasyczna – przywracania funkcji stawu biodrowego
- strategia nowoczesna – zachowania funkcji stawu biodrowego
Strategia klasyczna endoprotezoplastyki stawu biodrowego
Endoprotezoplastyka stawu biodrowego proponowana jest osobom, które mają całkowicie zniszczony staw biodrowy i którzy:
- mają ograniczoną wydolność chodu do kilkudziesięciu – kilkuset metrów
- chodzą o kulach lub z balkonikiem
- regularnie, codziennie lub kilka razy w tygodniu zażywają leki przeciwbólowe (paracetamol, diklofenak, ketoprofen, tramadol, fentanyl)
- ból stawu biodrowego budzi ich w nocy
- nie są w stanie sprawnie ubrać butów, założyć skarpetki, obciąć paznokci u stóp
- ze względu na ból nie mogą siedzieć na niższych siedziskach
- nie dają rady wejść sprawnie po schodach lub np. do autobusu / tramwaju / wanny (trzymają się poręczy, idą krokiem dostawnym)
- mają zły wynik badania w skalach jakości życia np. WOMAC
Strategia nowoczesna endoprotezoplastyki
W przypadku, gdy postęp choroby jest zdecydowanie widoczny, leczenie operacyjne jest nieuniknione ze względu na stopień uszkodzeń i silne dolegliwości, ale nie występuje jeszcze konieczność chodzenia o kulach, pacjent nie prowadzi fotelowo-łóżkowego trybu życia, nie występują jeszcze znaczne przykurcze stawowe oraz duże ograniczenia ruchomości – ortopeda coraz częściej proponuje endoprotezoplastykę stawu biodrowego. Gdy jest ona przeprowadzona w idealnym momencie można uniknąć sytuacji dojścia do bardzo dużej niesprawności ruchowej, często utraty pracy i rezygnacji z hobby.
Przeciwwskazania do endoprotezoplastyki – kiedy nie operować?
Endoprotezoplastyki nie powinno wykonywać się szczególnie w sytuacji, gdy u pacjenta stwierdzono:
- obecność ogniska zakażenia (np. zęby, migdałki, zatoki przynosowe, przewód pokarmowy, układ moczowo-płciowy)
- uszkodzenia skóry lub rany przewlekłe na ciele
- znaczne obniżenie odporności (w trakcie lub w okresie rekonwalescencji po infekcji dróg oddechowych)
- zbyt duże ryzyka związanego z utratą krwi podczas operacji
- uczulenia na materiały, z których zbudowane są implanty
- zbyt mały potencjał gojenia tkanek lub zbyt duże ryzyko wystąpienia zakażenia np. w przypadku nieustabilizowanej cukrzycy, aktywnie leczonej choroby nowotworowej, stosowania niektórych leków reumatologicznych, w sytuacji niedożywienia, istotnej niedokrwistości
Przeciwwskazaniem do endoprotezoplastyki jest zaistnienie zbyt dużego ryzyka okołooperacyjnego u pacjenta lub stwierdzenie braku możliwości współpracy z chorym w czasie rehabilitacji pooperacyjnej.
dr Piotr Staszczuk