To choroba, która we współczesnym świecie stanowi jedną z najczęściej spotykanych chorób układu ruchu. Istotą jej jest zanik chrząstki stawowej z próbami – chaotycznymi – autoregeneracyjnymi stawu. Choroba w swym przebiegu doprowadza do zmian w całym stawie, atakuje chrząstkę stawową, błonę maziową, torebkę stawową i kości.
Dochodzi do zapalenia błony maziowej, zmiany struktury, rozpadu i zaniku chrząstki stawowej, zmian wytwórczych pod postacią wyrośli kostnych, tzw. osteofitów. Utwardza się również warstwa podchrzęstna kości oraz pojawiają się tzw. geody zwyrodnieniowe.
Objawy choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego
Podstawowe i najczęściej pojawiające się objawy choroby zwyrodnieniowej stawu to ból i odczuwanie sztywności. Pacjenci zauważają powiększającą się stopniowo dysfunkcję ruchu, która prowadzi do znacznego pogorszenia się jakości życia. Przyczyny choroby zwyrodnieniowej są różnorodne i decydują o tym, czy rozwija się ona stopniowo, czy też atakuje gwałtownie.
Ból biodra
Pojawia się w czasie aktywności (chodzenia) i zmiany pozycji ciała. Zlokalizowany jest najczęściej w pachwinie, promieniuje do przedniej powierzchni uda i kolana, rzadziej głęboko w okolicę pośladka. Zdarza się, że ból dotyczy wyłącznie kolana. Charakterystycznym, często występującym objawem jest pojawianie się podczas ruchu stawem bolesnych przeskakiwań oraz „chrupań i zgrzytania”. Zdecydowana większość pacjentów potwierdza pogorszenie się bólu w okresie zmian pogody lub pór roku.
Sztywne biodro
Sztywność ma charakter rozruchowy – występuje po dłuższym siedzeniu lub leżeniu, szczególnie rano, a ustępuje w ciągu aktywności.
Dysfunkcja ruchowa
Osoby dotknięte chorobą zwyrodnieniowa stawu biodrowego mają zazwyczaj kłopoty z dalszymi spacerami, schylaniem się i wchodzeniem po schodach. Stopniowo choroba postępuje i ból pojawia się również podczas siedzenia i leżenia. W skrajnych sytuacjach ból jest stały, nie pozwala spać lub budzi często w nocy. Unieruchomieni w łóżku lub fotelu pacjenci muszą korzystać z kul, balkonika lub wózka inwalidzkiego. Podstawowe czynności związane z codziennym funkcjonowaniem stają się bardzo utrudnione. Problem ogromnego bólu utrudnia sprawne umycie się, założenie skarpetki, spodni, obuwia, wejście do wanny, umycie nóg, obcięcie paznokci, załatwienie czynności fizjologicznych oraz pożycie intymne.
Pogorszenie tzw. jakości życia (Quality of Life)
Na całym świecie – a w szczególności w USA i Europie Zachodniej – szczególną wagę przykłada się do oceny utraty jakości życia związanej z chorobą zwyrodnieniową stawu biodrowego. Podczas diagnostyki pacjenci odpowiadając lekarzowi ortopedzie na kilkanaście podstawowych i dotyczących życia codziennego pytań obrazują, w jakim stopniu negatywnie choroba stawu biodrowego wpływa na ich życie. Wystandaryzowane skale punktowe stosowane są do pytań wyżej opisanej oceny jakości życia. Na pytania z formularzy odpowiadać można wielokrotnie, np. na początku diagnozy i podczas leczenia, by sprawdzać ewentualny postęp lub remisję choroby.